Η επίδραση του νατουραλισμού στη νεοελληνική λογοτεχνία

Η εμφάνιση, η επίδραση, η διάρκεια και η εξέλιξη του νατουραλισμού στη νεοελληνική λογοτεχνία δεν έχει γίνει αντικείμενο συστηματικής μελέτης ούτε από τους ιστορικούς ούτε από τους κριτικούς της λογοτεχνίας μας. Συνήθως οι αναφορές στο ρεύμα αυτό εξαντλούνται στην παραπομπή στη μετάφραση της Νανάς [του Zola] και στον ενθουσιώδη πρόλογο του Α(γησίλαου) Γ(ιαννόπουλου) Η(πειρώτη) στην αυτοτελή έκδοση του μυθιστορήματος το 1880, ο οποίος θεωρείται άλλωστε και το μανιφέστο του νατουραλισμού στη χώρα μας ή στην επισήμανση, μεταξύ άλλων, και νατουραλιστικών στοιχείων στο έργο ορισμένων πεζογράφων. Το φαινόμενο δεν είναι βέβαια δυσεξήγητο, […] αν λάβουμε υπόψη ότι παραμένουν αδιευκρίνιστα και για τους Έλληνες μελετητές τα όρια ανάμεσα στον ρεαλισμό και στον νατουραλισμό, ότι, τρία μόλις χρόνια μετά την έγκαιρη και για τη χώρα μας εμφάνιση του νατουραλισμού, η ενδεχόμενη απήχησή του στα λογοτεχνικά πράγματα αναχαιτίστηκε, κατά κάποιο τρόπο, με τον διαγωνισμό διηγήματος της Εστίας το 1883, που προώθησε δυναμικά την καλλιέργεια της ειδυλλιακής ηθογραφίας, […] ότι η ηθογραφία «à la Εστία», ως πιστή αναπαράσταση και περιγραφή των (εκ προοιμίου, όμως, ευγενών) ηθών της ελληνικής υπαίθρου, συνδέθηκε εύκολα αλλά άτοπα με τον νατουραλισμό και, τέλος, ότι σύντομα νατουραλιστικές αρχές και τεχνικές αφομοιώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τους πεζογράφους μας σχεδόν συγχρόνως με τις αρχές, τις επιδιώξεις και τις τεχνικές του εν τω μεταξύ ανερχόμενου —αλλά σαφώς αντινατουραλιστικού— συμβολισμού.

Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού & Βίκυ Πάτσιου, «Εισαγωγή». Ο Νατουραλισμός στην Ελλάδα. Διαστάσεις – Μετασχηματισμοί – Όρια, Μεταίχμιο, Αθήνα 2007, 17-18.

Πηγή: http://www.greek-language.gr/