Αποσυμβολισμός του μύθου του Άδωνη

Ο Άδωνις αποτελεί πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας αλλά και της μυθολογίας άλλων λαών της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Κατάληξη των μυθοπλασιών και των τελετών προς τιμή του αποτελούν οι χριστιανικές γιορτές του Πάσχα με τα λεγόμενα «θεία πάθη» και την ανάσταση του  Ιησού.

Η Αφροδίτη παρεκάλεσε την Περσεφόνη να αφήνει τον Άδωνη να ανεβαίνει στη Γη. Η Περσεφόνη δέχθηκε και φάνηκε μάλιστα γενναιόδωρη, αφήνοντας τον Άδωνη να ανεβαίνει στη Γη και να μένει επί έξι μήνες με την Αφροδίτη, ενώ τους υπόλοιπους έξι μήνες θα μένει με την ίδια. Πρόκειται για τη μοιρασιά μεταξύ των εποχών καλοκαιρίας (άνοιξη-θέρος) και κακοκαιρίας (φθινόπωρο-χειμώνας).

Ο μύθος για τη γέννηση και το θάνατο του Άδωνη δηλώνει το πεπερασμένο της ανθρώπινης ζωής, ιδέα με την οποία συμβιβάζονται οι θνητοί αφού συμμετέχουν, τόσο στο θρήνο για το θάνατό του, όσο και στη χαρά για την ανάστασή του.

Ταυτόχρονα αναπαριστά όμως ο μύθος με τις συνοδευτικές τελετουργίες, τον κύκλο της φυσικής λειτουργίας, η οποία επαναλαμβάνεται ετησίως, με τη βλάστηση και την καρποφορία των φυτών, ανεξάρτητα από τους συμβολισμούς που δίνουν κάθε φορά οι άνθρωποι. Σήμερα γνωρίζουμε πλέον ότι η ο άνθρωπος εξαρτάται από τη φύση και τη νομοτέλειά της, η φύση λειτουργεί όμως και χωρίς τον άνθρωπο!  

Ο Άδωνις σε άλλους πολιτισμούς

Όπως προαναφέρθηκε, η ιστορία του Άδωνη αποτελεί μέρος της μυθολογίας πολλών λαών της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Η λατινική μετάφραση της Βίβλου Vulgata αποδίδει τον Θαμμούζ ή Ταμμούζ της μετάφρασης των Ο’ που αναφέρεται στο βιβλίο Ιεζεκιήλ, ως Άδωνι. Έτσι ταυτίζεται αυτή η βαβυλωνιακή θεότητα με τον Άδωνι της ελληνικής μυθολογίας. Επίσης, ο Γιαχβέ της Π.Δ. αναφέρεται συχνά με το όνομα Αντονάι, το οποίο ταιριάζει και με ανάλογη ονομασία θεού στους Φοίνικες.

Ο χριστιανός «πατέρας» Ωριγένης (μετά θάνατον αναθεματισμένος!) δηλώνει ότι «εκείνος που οι Έλληνες ονομάζουν Άδωνι, ονομάζεται Θαμμούζ από τους Εβραίους και τους Σύρους» και ότι οι οπαδοί του γιόρταζαν κάθε χρόνο το θάνατό του με θρήνους και κατόπιν την ανάστασή του με χαρούμενες τελετές. «Θρηνούσαι τον Θαμμούζ, τον λεγόμενον παρ’ Έλλησιν Άδωνιν. Θαμμούζ φασι καλείσθαι παρ’ Εβραίοις και Σύροις». Παρόμοιες αναφορές κάνουν οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς Ιερώνυμος, Κύριλλος και Πορφύριος.

Στο αρχαιοαιγυπτιακό πάνθεον ταυτιζόταν ο Άδωνις με τη λατρεία του Όσιρι, συζύγου της Ίσιδας, ενώ στην χαναανιτική λατρεία με τον Βάαλ. Στους Ετρούσκους όμοιος θεός είναι ο Ατούνις και στους Φρύγες ο Άττις - όλοι τους θανατωμένοι από ατύχημα ή κακόβουλη ενέργεια, μοιρολατρηθέντες και ενταφιασθέντες από τις γυναίκες και, βεβαίως βεβαίως, αναστηθέντες μετά τριήμερο - ως θεοί που ήταν, έτσι;

Οι ιστορικές μαρτυρίες φανερώνουν ότι πολλές από τις εκδοχές του Άδωνι λατρεύονταν ακόμα και κατά τον Μεσαίωνα, οπότε σταδιακά ενσωματώθηκαν με όλες τις παραλλαγές τους στη λατρεία του χριστιανικού Ιησού, γι' αυτό και οι πολλαπλές αντιφάσεις στις μυθοπλασίες της «αληθινής θρησκείας».

Οι ελληνικές γιορτές προς τιμή του Άδωνι

Ακολουθεί ένα απόσπασμα με πληροφορίες από το site Θεογονία: 

Η γιορτή σε ανάμνηση του θανάτου και της ανάστασης του Άδωνη ήταν ετήσια και γινόταν σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Ελλάδας. Τα Αδώνια δεν είχαν όμως παντού την ίδια διάρκεια. Αλλού ήταν γιορτές διήμερες, αλλού τριήμερες και αλλού διαρκούσαν εφτά ημέρες. Ούτε και η εποχή κατά την οποία γίνονταν ήταν η ίδια σε όλες τις περιοχές. Με εξαίρεση το χειμώνα μαρτυρίες εορτασμού υπάρχουν για τις άλλες εποχές του έτους.

Οι πρώτες ημέρες της γιορτής ήταν πένθιμες. Στα διήμερα Αδώνια η πένθιμη μέρα λεγόταν «αφανισμός» εξαιτίας των παθών του θεού. Οι γυναίκες τελούσαν τα καθιερωμένα για την κηδεία του θεού και θρηνούσαν το χαμό του. Μετά με λυμένα μαλλιά γυρνούσαν στους δρόμους περιφέροντας τα ομοιώματα του θεού και μέσα σε οδύνη έψελναν πένθιμους ύμνους τα «αδωνίδια» με τη συνοδεία αυλού που ονομαζόταν «γίγγρα». Τη χαραυγή της επόμενης μέρας πετούσαν τα ομοιώματα του θεού σε πηγές ή σε ποτάμια. Μετά την πάροδο των πένθιμων ημερών οι πιστοί γιόρταζαν με οργιαστική χαρά την ανάστασή του. Στα διήμερα Αδώνια η μέρα αυτή ονομαζόταν «εύρεσις» και τη γιόρταζαν με χορούς, πλούσια γεύματα, μέσα σε κατάσταση γενικής ευθυμίας.

Στα αθηναϊκά Αδώνια, όπως και στα αντίστοιχα της Κύπρου, της Αλεξάνδρειας και της Βύβλου, οι γυναίκες φορώντας ρούχα πένθους, θρηνούσαν μπροστά σε δύο νεκροκρέβατα που ήταν τοποθετημένα στις εισόδους των σπιτιών. Πάνω στα νεκροκρέβατα έβαζαν ξύλινα ομοιώματα του Άδωνη και της Αφροδίτης. Γύρω από τα ειδώλια τοποθετούσαν τους «κήπους του Άδωνη» δηλαδή γλάστρες με φυτά που γρήγορα αναπτύσσονται, τα οποία είχαν φυτέψει λίγες μέρες πριν. Τους κήπους αυτούς αργότερα τους τοποθετούσαν πάνω στις στέγες των σπιτιών για να μεγαλώσουν γρήγορα με τη βοήθεια του ήλιου. Η ανάπτυξη των φυτών αποτελούσε σημάδι της ανάστασης του θεού.

Πηγή: http://sfrang.blogspot.gr